الگوی فنجان و دسته چیست؟

منظور از الگوی فنجان و دسته چیست؟ (الگوی Cup and Handle چیست؟)

الگوی نمودار قیمتی فنجان و دسته، یک اندیکاتور تکنیکالی است که شکلی شبیه به فنجان و دسته فنجان دارد. فنجان شکلی شبیه به حرف U انگلیسی و دسته فنجان کمی شیب نزولی دارد. الگوی فنجان و دسته، سیگنال تشکیل روند صعودی را به ما می‌دهد. در زمان تشکیل دسته فنجان، حجم معاملات کاهش می‌یابد. مدت زمان شکل‌گیری این الگو بین ۷ تا ۶۵ هفته، متغییر است.

• بیشتر بخوانید: پنج الگوی قدرتمند کندل استیک

الگوی فنجان و دسته چه چیزی را به ما نشان می‌دهد؟

تحلیل‌گر تکنیکال، ویلیام اونیل (William J.O’Neil)، چندین مقاله در مورد شرایط تکنیکالی مورد نیاز برای این الگو در مجله Investor’s Business Daily در سال ۱۹۸۴ منتشر کرد. سپس در کتاب “چطور در بازار سهام سود کنیم” (How to Make Money in Stocks) که در سال ۱۹۸۸ چاپ شد، این الگو را به صورت کامل معرفی و تعریف کرد. اونیل در این کتاب مدت زمانی که طول می‌کشد هر قسمت از این الگو تشکیل شود، را توضیح داده و همچنین جزئیات جامع و منحصر به‌فردی در مورد میزان گردی کف الگو (منظور حرف U)، را ارائه کرده است.

در حین تشکیل این الگو، قیمت سقف‌های قبلی را تست می‌کند و در این محدوده‌ها با فشار فروش مواجه می‌شود. فشار فروش ممکن است باعث ایجاد روند اصلاحی یا رنجی شود که تمایل به روند نزولی دارد. این حرکت اصلاحی ممکن است بین ۴ روز تا ۴ هفته طول بکشد و سپس حرکت صعودی آغاز شود. الگوی فنجان و دسته، به عنوان الگوی ادامه دهنده صعودی شناخته می‌شود که از آن برای شناسایی فرصت‌های خرید استفاده می‌شود.

در هنگام تشخیص الگو فنجان و دسته، به این نکات دقت داشته باشید:

• طول الگو: در حالت کلی، هر چه گردی کف فنجان (حرف U) بیشتر باشد، سیگنال قوی‌تری به ما می‌دهد. سعی کنید الگوهایی که به شکل V هستند را معامله نکنید.
• عمق الگو: به طور ایده‌آل، فنجان نباید عمق زیادی داشته باشد. همچنین اگر دسته فنجان نیز عمق زیادی داشت از معامله آن پرهیز کنید. دسته فنجان باید حداکثر تا میانه فنجان باشد.
• حجم معاملات: زمانی که قیمت افت می‌کند، حجم معاملات نیز باید افت داشته باشد و زمانی که قیمت در کف فنجان قرار دارد حجم معاملات باید کمتر از میانگین باشد. اما زمانی که قیمت به سمت سقف قبلی حرکت می‌کند حجم معاملات نیز باید افزایش یابد.
  حتما نیاز نیست که قیمت مجددا مقاومت یا سقف قبلی را لمس کند. با این حال هر چقدر که سقف دسته فنجان از سقف قبلی بیشتر فاصله داشته باشد، برای معتبر بودن الگو، نیاز به شکست قوی‌تری داریم.

مثالی از نحوه استفاده از الگوی فنجان و دسته

تصویر زیر الگوی فنجان و دسته را نشان می‌دهد. می‌توانید سفارش بای استاپ خود را کمی بالاتر از خط روند بالایی دسته فنجان قرار دهید. اجرای فوری سفارش (Market Order یا Instant Execution منظور سفارشی است که بلافاصله در قیمتی که کارگزار شما ارائه کرده است اجرا می شود) را تنها زمانی که مقاومت الگو شکسته شده باشد، می‌توانید استفاده کنید. معامله‌گرانی که در نواحی با ریسک بالا وارد بازار می‌شوند ممکن است با شکست جعلی یا با اسلیپیج (Slippage) زیادی مواجه شوند. از طرف دیگر بهتر است صبر کنید تا قیمت در بالای خط روند صعودی دسته فنجان تثبیت (بسته) شود، سپس می‌توانید سفارش لیمیتی (Limit Order) کمی پایین‌تر از سطح شکست الگو قرار دهید تا اگر قیمت با اصلاحی مواجه شد، شما وارد معامله خرید شوید. البته ممکن است قیمت به روند صعودی ادامه دهد و اصلاحی نداشته باشد که منجر می‌شود، فرصت معاملاتی از دست برود.

محل قرارگیری حدسود و ضرر در الگوی فنجان و دسته:

حد سود در این الگو با اندازه‌گیری فاصله بین کف فنجان و نقطه شکست به دست می‌آید. این فاصله را باید از نقطه شکست به سمت بالا امتداد دهید، تا حدسود تقریبی به دست آید. برای مثال، اگر فاصله بین کف فنجان و محدوده شکست ۲۰ واحد باشد، حد سود ما ۲۰ پیپ بالاتر از دسته فنجان قرار می‌گیرد. حدضرر، می‌تواند بسته به ریسک‌پذیری معامله‌گر و نوسانات بازار زیر دسته یا زیر فنجان قرار گیرد.

در تصویر زیر مثالی از Wynn Resort که با نماد (Wynn) شناخته می‌شود، را می‌بینیم. این شرکت در اکتبر ۲۰۰۲ در شاخص نزدک (Nasdaq) در قیمتی نزدیک به ۱۳ دلار عرضه شد و طی ۵ سال به ۱۵۴ دلار رسید.

بعد از عرضه اولیه (IPO یا Initial Public Offering) قیمت ۲ واحد افت داشته که این مقدار بسیار بیشتر از مقداری است که اونیل برای عمق کف فنجان در نظر گرفته بود. موج بعدی افزایش قیمت، توانسته به سقف قبلی خود در سال ۲۰۱۱ برسد. یعنی قیمت بعد از ۱۰ سال توانسته، مجددا به سقف اول برسد. دسته فنجان که شکلی شبیه به الگوی کلاسیک اصلاحی دارد، در محدوده ۵۰% فیبوناچی اصلاحی حمایت شده است و توانسته بعد از ۱۴ ماه برای دومین بار به سقف قیمتی برسد. این سهم در اکتبر سال ۲۰۱۳ توانسته سقف قیمتی را بشکند و ۹۰ واحد در طی ۵ ماه بعدی افزایش داشته باشد.

محدودیت‌های الگو فنجان و دسته

مثل تمام دیگر اندیکاتورهای تکنیکال، الگوی فنجان و دسته نیز باید در کنار دیگر اندیکاتورها و سیگنال‌ها استفاده شود. البته افرادی که از این الگو استفاده می‌کنند چندین محدودیت دیگر، در این الگو را تشخیص داده‌اند. اولین محدودیت این که مدت زیادی طول می‌کشد تا این الگو کامل شود. مدت زمان معمول برای شکل‌ گیری این الگو بین ۱ ماه تا ۱ سال است. اما ممکن است الگو خیلی سریع‌ و یا برعکس چندین سال طول بشکد تا تکمیل شود. این موضوع منجر به ایجاد ابهاماتی شده است. مشکل بعدی عمق الگو فنجان است. گاهی اوقات کم عمق بودن می‌تواند سیگنال خوبی باشد و دیگر مواقع عمق زیاد می‌تواند سیگنال غلطی به ما بدهد. برخی مواقع الگوی فنجان بدون ویژگی‌های لازم برای الگوی دسته شکل می‌گیرد. در نهایت، محدودیتی که بین تمام الگوهای تکنیکال مشترک است، این است که این الگو در سهام‌های با نقدشوندگی پایین اعتبار کمی دارد.

منبع: Investopedia

بیشتر بخوانید:پیشنهادات معاملاتی بانک سرمایه‌گذاری HSBC برای سال ۲۰۲۲